"Faşizm, insanlığın insanlıktan ağır ağır çıkmasıdır" Ece Temelkuran
1976'da, Arjantin ordusunun Peron hükümetini devirmesi ile 7 yıl süren askeri diktatörlük başladı Arjantin'de.
Faşist generallerin emri ile ülkede 700'den fazla gizli tutuklama merkezi kuruldu. Muhalif 30 binden fazla kişi ya öldürüldü ya da kaçırılarak ortadan kaybedildi. Yüzlerce insana işkence yapıldı, kadınlara tecavüz edildi.
Darbecilerin gerekçesi ülkenin bekası idi, dış mihrakların yarattığı anarşiyi önlemekti. Generaller, anarşiyi yaratan sol örgütlerin toptan imha edilmesi emrini vermişti ülkenin huzuru için.
1977 yılında Arjantin'i başkenti Buenos Aires'te bir meydan olan Mayo de Plaza'da yakınlarını kaybeden kadınlar, başlarına eşarp bağlayarak oturma eylemi yapmaya başladı. Bu hareket sonraları ülkemizde, Cumartesi Anneleri'ne esin kaynağı olmuştur.
Filmimiz Argentina 1985, 1983 yılı ile açılışını yapıyor. Askeri diktatörlük bitmiş ve ülkeye sivil demokrasi gelmiştir. Alfonsin başkanlığındaki sivi hükümet, dikta döneminin generallerinin yargılanmasını istemektedir.
Askerler sadece askeri mahkemelerde yargılanırken, bu kez sivil mahkemede yargılanmaları gündemdedir.
Davaya savcı olarak Julio Strassera atanır. Strassera'nın korkuları, endişeleri vardır bu dava ile ilgili. Özellikle ailesi için. Çünkü davaya atanır atanmaz tehditler, korkutmalar başlamıştır bile. Ama üzerine yüklenen bu tarihsel sorumluluğu da layıkı ile yerine getirmek zorundadır. Mahkeme heyetinin ve başkanın karşı çıkmalarına rağmen, çok genç ama bir o kadar da atak ve inançlı gençlerden bir ekip kurar. Şehir şehir gezer bu ekip, birçok tanığa ulaşabilmek için. Sonunda mahkemeye sunulacak yüzlerce dosya oluşturulur ve birçok tanık mahkemede dinlenilmek üzere çağrılır.
Mahkemede, Arjantin tarihinin en kanlı döneminde işkenceye uğrayan insanları, bebeğini kaybeden anneleri, yakınlarına ulaşamayanları dinleriz.
Ve günler süren mahkeme biter, savcı Strassera'nın etkileyi kapanış konuşması ile mahkeme kapanır.
Artık, heyecan ile mahkeme heyetinin kararı beklenmektedir.
Film bittiğinde, şunu düşündüm sadece. Her ne yapılırsa yapılsın insanlığa karşı; adil biçimde yargılanmazsa bu eylem veya eylemler, adalet için mücadele edilmezse eğer, oluşturdukları baskı rejiminden kurtulmak ve tekrar etmesini önlemek zordur. Ve güçler ayrılığı her vatandaşın emniyetidir.
Filmde dönemin atmosferi çok iyi yansıtılmış. Oyuncuların performansları, çekimler, hepsi iyiydi.
Ama neden olduğunu tam ifade edemeyeceğim bir olmamışlık vardı.
Özellikle filmin İspanyolca olmamasından dolayı içine giremedim filmin. Arjantin tarihinin en önemli davası, ama o duyguyu bir türlü veremedi bana. Kapanış konuşması sahnesi hariç. O sahne dışında duygusuz, yüzeysel geldi filmin çoğu.
Ama o dönemi , her yerdeki benzer faşizmi ve adaletin nasıl ellerinde eğilip bükülebildiğini görmek için seyredilmeli.
NUNCA MAS (Bir Daha Asla)
Arjantin'de dikta döneminde kaybolan ve işkence gören vatandaşlarla ilgili bilgileri toplamak için Arjantin devlet başkanı Alfonsin'in kurulmasını sağladığı Conadep'in (comision nacional sobre la desaparicion de personas/kişilerin kaybolmasına dair ulusal komisyon) oluşturduğu 50bin sayfalık rapora, komisyonun verdiği isim..
Ve gerçekten Arjantin'de bir daha darbe olmadı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder